İnsanların kendi isteği ve bilgisi dışında etkileme ve yönlendirme hareketinde bulunma anlamına gelmektedir. Bu etkileme ve yönlendirme hemen hemen her konuda kendini gösterip farklı şekillerde kullanılmaktadır. Eski dönemlere baktığımızda bile insanlar birbiri üzerinde hakimiyet kurmak ve kendi fikirleri doğrultusunda karşısındakileri etkisi altına almak istemiştir. Bu da manipülasyon çeşitlerini günümüze dek çeşitlenmesine neden olmuştur. Modern çağda insanlar farklı nedenlerden dolayı karşısındaki kişiyi manipüle etmek istemektedir. Kimisi beğenilmek için, kimisi terfi alabilmek için, kimisi de sömürmek için. Bugünkü yazımda birkaç önemli ve yaygın manipülasyon tekniklerinden ve sonuçlarından bahsedeceğim. Bunlar; insanların duygularını kullanarak manipüle etme tekniği, kişinin egosunu tatmin ederek manipüle etme tekniği, mahrum bırakarak manipüle etme tekniği ve özgüven eksikliğinden dolayı manipüle etme tekniğidir.
- Kişinin duygusal ve hassas olması manipüle edilmesinin en kolay yollarından biridir. Bireyin fazla hassas olması duygusal şantaj yapılarak isteklerinin peşinden takip edilmesini sağlar. Kişi kırılgan olmasından dolayı ses çıkaramamakta ve içine atmaktadır. İçine atmasından dolayı sürekli kendisini suçlu hissetmekte bulunduğu yere layık olmadığını düşünmektedir.
- Kişinin egosunu tatmin ederek manipüle etme tekniği ise örneğin bir iş yerini düşünürsek patron gece çalışmasına bırakmak amacıyla bir kişiyi belirlemek zorundadır ve o kişiyi mesai saatlerini dışında çalıştırmak için belirli vaatler vererek veya kişinin yeteneğiyle alakalı övgüler yağdırıp çalışanın gece çalışmasına gönlü yoksa bile katılmasını sağlayacaktır.
- Üçüncü manipüle etme tekniği daha fazla medyanın üstlendiği bir görevdir . Örneğin iki kişi, grup arasındaki yasanmış bir durumun görsellerle diğer tarafa yüklenilmesi ile izleyen seyirci için kötü, haksız bir duruma düşürürken diğer tarafı da mağdur durumuna düşürmektedir. Ancak olayın doğru olup olmadığını bilmediğimiz için bize yansıtılan haberi sorgulamadan çok fazla tekrar edilmesinden dolayı beynimiz onu suçlu görmekte ve olumsuz düşüncelere kapılmaktadır. Böylelikle gördüğümüz şey hakkında beynimizde yer eden sürekli tekrarlanmasından dolayı negatif düşünceler cereyan etmektedir.
- Mahrum bırakarak manipüle etme tekniği ise sıklıkla anne-baba ve çocuk üçgeninde gerçekleşmektedir. Sözünü dinlettirmek ve üstünde hakimiyet kurmak için belirli cezalar verilmekte ve çocuğun aynı davranışları sergilemesi durumunda karşılaşabileceği durumları göz önüne sermektedir. Böylelikle daha uysal davranan çocuk içsel olarak kinlenmektedir. İlk başta sorun çözüldü gibi bakılsa da bu teknikler ile sonrasına hasar bırakılmaktadır.
- Özgüven sorunu yaratma tekniği ise bireyi sürekli aşağılamak ve yaptığı hiçbir şeyi beğenmemekten kaynaklanarak o bireyin zamanla kendine olan güveninin azalmasına neden olacaktır. Özgüven eksikliğinin yerine gelmesi ise çok daha sancılı bir süreçtir. Çünkü beyninin bir tarafında sürekli olumsuz düşünceler tekrarlanarak gün yüzüne çıkacaktır.
Manipüle etmenin kişide bıraktığı etkiler ve sonuçları
Kişi sürekli kendini sorguluyorsa, kendisini değersiz hissediyorsa, ona sunulan seçenekler arasından seçim yapamıyorsa, bulunduğu yerde mutsuz ve üzgün ise manipülasyona uğramış demektir. Manipülasyonun en önemli sonuçlarından birisi ise narsist bireyler yetiştirmesidir. 21.yy’da en yaygın akım rasyonelliktir . Ancak burada kastedilen akıl çıkarlarını en yüksek dereceye çıkaran bencilce davranış sergileyen akılcılıktır. Egoist insanların sadece kendisini düşünmesiyle , kendi menfaatlerini ön plana çıkarmasıyla karşısındaki bireyleri ikincilleştirmektedir. Kapitalist sistem bunu televizyon ve sosyal medya aracılığıyla insanların gözlerini boyayarak özendirerek çok iyi bir şekilde başarmaktadır . Böylelikle narsist insanlar kendilerini mükemmel görmekte ve başkalarını düşünmemektedir. Bu da kapitalist insanların yaratmış olduğu kişilik yapısıdır.
